We wtorek (28.11) w parlamencie rozpoczną się prace nad powołaniem trzech komisji śledczych. Zajmą się one tak zwaną aferą wizową, kwestią wyborów korespondencyjnych z 2020 roku oraz sprawą użycia przez służby systemu do inwigilacji Pegasus. Składy osobowe komisji śledczych mają być przedstawione na kolejnym posiedzeniu Sejmu. Według projektów Koalicji Obywatelskiej w skład każdej z trzech komisji ma wejść po 11 posłów. Czy komisje śledcze to dobre narzędzie do szukania prawdy, czy też jak mówią krytycy, chodzi o polityczna zemstę? Czy na tych trzech komisjach parlament poprzestanie, czy też potrzebne będą kolejne komisje?

Co czeka polski system sądownictwa? "Konieczne jest uregulowanie sytuacji w Krajowej Radzie Sądownictwa, która została wadliwie powołana; może to rozwiązać uchwałą Sejm" – twierdzi prezes Iustitii Krystian Markiewicz.
„Uchwała sejmowa nie może uchylać ustawy i konstytucji, a co więcej usuwać sędziów” – ocenia z kolei wiceszef MS Sebastian Kaleta.
Czy jest szansa na porozumienie w sprawie zmian w polskim wymiarze sprawiedliwości?

Pierwsze posiedzenie sejmu i związane z nim emocje były głównymi tematami dzisiejszej (19.11.2023) Niedzielnej Loży Radiowej w Radiu Opole. W trakcie debaty opolscy politycy komentowali także pierwsze, wciąż nieoficjalne doniesienia na temat możliwego kształtu przyszłego rządu.

Jesteśmy w przededniu otwierającego posiedzenia nowego Sejmu. Jaka to będzie kadencja? Co z misją Mateusza Morawieckiego? Jak ułoży się kohabitacja z prezydentem? Znamy też treść umowy koalicyjnej KO-3D-NL, która ma być podstawą powołania wspólnego rządu i obsady najważniejszych stanowisk. Czy to jest rzeczywiście podstawa stabilnego rządu? Jak należy oceniać zawarte w niej zapowiedzi?

Na te pytania odpowiedzi w dzisiejszej "Niedzielnej Loży Radiowej" szukał Ireneusz Prochera.

Tym razem rozmawialiśmy o ciągłości władzy po wyborach - czy nowy rząd powinien realizować projekty i inwestycje rozpoczęte przez poprzedników, takie jak programy socjalne czy chociażby Centralny Port Komunikacyjny. Co z inwestycjami w armię- czy powyborcza atmosfera nie osłabi czujności polskich władz w tym zakresie?
Między innymi te pytania zadaliśmy w niedzielne przedpołudnie opolskim politykom.

Pierwszym tematem, na który dyskutowali uczestnicy Niedzielnej Loży Radiowej (29.10)było powstawanie nowego rządu.
– Mamy dwie grupy polityczne, które twierdzą, że mają większość parlamentarną i mają kandydata na premiera: jedną grupą jest Zjednoczona Prawica, drugą grupą jest Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga i Lewica - tak mówił po konsultacjach z partiami w tym tygodniu prezydent. Prezydent podkreślił, że jest to nowa sytuacja w naszych standardach demokratycznych, którą musi rozważyć. I że nie widzi powodu do skracania kadencji obecnego parlamentu. Kto powinien dostać w pierwszej kolejności misję tworzenia rządu?

Drugi temat w Niedzielnej Loży radiowej dotyczył spraw europejskich.
Posłowie do Parlamentu Europejskiego z Komisji Spraw Konstytucyjnych (AFCO) zatwierdzili projekt radykalnej reformy traktatów, na których opiera się Unia Europejska.

Część polskiej sceny politycznej podniosła natychmiast alarm, że konsekwencją rozpoczętego procesu będzie utrata suwerenności, dominacja w Unii Niemiec i Francji i co najważniejsze - przy likwidacji prawa veta, które to prawo obecnie hamuje zapędu największych państw. Czy bicie na alarm ma uzasadnienie? Jak zachowa się nowy rząd, kiedy już powstanie?

Znamy już wynik wyborów parlamentarnych, jednak wciąż nie wiemy, kiedy i w jakim kształcie zostanie powołany nowy rząd. Choć arytmetyka nie daje PiS-owi dużych szans na zachowanie władzy, to formacja nie rezygnuje z prób zbudowania większości. Z drugiej strony nie brakuje też głosów, że nowa większość, nawet jeśli porozumie się w sprawie wspólnego kandydata na przyszłego premiera i stworzenia koalicji, to nie będzie w stanie zachować jedności w dłuższej perspektywie.

Jak na te kwestie patrzą opolscy politycy? O to zapytaliśmy w niedzielne przedpołudnie.

Mimo, iż ropa osiąga obecnie najwyższe ceny w tym roku, dolar umacnia się względem złotówki, a do tego przestał obowiązywać niższy VAT na paliwa, 2 tygodnie przed wyborami ceny na stacjach w Polsce osiągają niespotykane w tej części Europy, niskie ceny. Według analityków rynku paliw cytowanych między innymi przez Business Insider, obecnie za litr oleju napędowego powinniśmy płacić 7,50 - a na wielu stacjach jego cena to 5,99.

Sprawa kryzysu w relacjach polsko-ukraińskich była głównym tematem niedzielnej dyskusji opolskich polityków, którzy zastanawiali się m.in. co go spowodowało i jakie mogą być konsekwencje. Odnieśli się również do wzrostu poziomu agresji w życiu politycznym. Dyskusja chwilami stawała się gorąca!

Udział w programie wzięli:
Senator Jerzy Czerwiński (Prawo i Sprawiedliwość/Zjednoczona Prawica)
Wojewoda Sławomir Kłosowski - startujący w wyborach z listy PiS
Rafał Bartek - startujący do Sejmu z listy Mniejszości Niemieckiej
Poseł Witold Zembaczyński- Nowoczesna, kandydat Koalicji Obywatelskiej
Poseł Paweł Kukiz - startujący z listy PiS
Adam Gomoła - Polska 2050 Szymona Hołowni- w wyborach Trzecia Droga

Komisja Europejska zdecydowała, że nie przedłuży embarga na produkty rolne z Ukrainy, bo uznała, że rynek ustabilizował się i ukraińskie towary nie stanowią dla niego zagrożenia. Polska, Słowacja i Węgry twierdzą jednak, że tak nie jest i jednostronnie stawiają tamę dla zbóż, co stanowi naruszenie unijnych reguł i może się skończyć kolejnym wnioskiem o kary do Trybunału w Strasburgu. A w tle mamy dodatkowo groźbę ukraińskich władz, że będą się z nami sądzić w trybunale Światowej Organizacji Handlu. Ukraińcy mają przedstawić sposoby kontroli swojego eksportu, by nie destabilizował rynków w sąsiednich krajach. A premier Morawiecki mówi, że polskie embargo będzie obowiązywać do czasu wypracowania modelu współpracy z naszym wschodnim, ukraińskim sąsiadem. Jak ten konflikt oceniają opolscy przedstawiciele partii politycznych? Czy dało się to jakoś inaczej rozegrać? Jakie mogą być konsekwencje tego konfliktu w trójkącie Polska- Bruksela - Ukraina?

Ten weekend mija pod znakiem konwencji i zapowiedzi programowych. Wczoraj w Końskich Prawo i Sprawiedliwość przypomniało o swoich ogłoszonych dotychczas tak zwanych konkretach, dodając do nich jeszcze emerytury stażowe.

Koalicja Obywatelska także używa słowa "konkret" i zaprezentowała ich w Tarnowie aż 100, zapowiadając, że pomysły te zostaną wprowadzone w ciągu pierwszych 100 dni rządów.

To miedzy innymi podwyżki dla budżetówki i nauczycieli, koniec z zadaniami domowymi dla uczniów, wyższe finansowanie szpitali czy rozliczenie 8 lat rządów PiS-u.

Oba bloki mówiły też o transformacji energetycznej, czy wyższych zarobkach. Podobnie postąpiła Trzecia Droga, która również w tę sobotę nie próżnowała. Podczas swojego kongresu w Warszawie liderzy Polski 2050 i PSL, oprócz rozwoju tzw. zielonej energii, zapowiedzieli także ustanowienie 2 niedziel handlowych w miesiącu.

Lewica zapowiada natomiast stopniowe skracanie czasu pracy, docelowo mamy w niej spędzać 35 godzin tygodniowo. Na Konwencji w Poznaniu zapowiadano także, że będziemy zarabiać więcej.

Konfederacja swoją konwencję programową zorganizowała pod koniec czerwca. Mówiono wtedy między innymi o obniżeniu podatków, dobrowolnym ZUS-ie dla przedsiębiorców, konstytucyjnej ochronie gotówki, czy tańszych mieszkaniach.

Czy ponad miesiąc, który dzieli nas od wyborów, upłynie pod znakiem merytorycznej dyskusji na temat programów, czy jednak górę będą brały emocje, wytykanie błędów przeciwnikom lub symbole, takie jak marsze? Między innymi o to pytaliśmy gości pierwszej po wakacjach Niedzielnej Loży Radiowej w Radiu Opole.